Top 5 hóa chất tẩy sơn được ưa chuộng hiện nay

Trong quá trình thi công, cải tạo hoặc làm mới bề mặt, việc loại bỏ lớp sơn cũ là bước quan trọng để tạo nền tảng cho lớp sơn mới bền đẹp. So với các phương pháp thủ công, hóa chất tẩy sơn là phương pháp loại bỏ sơn mang lại hiệu quả nhanh, an toàn cho nhiều loại vật liệu. Trong bài viết này, Hóa Chất Nam Bình sẽ giới thiệu đến bạn top hóa chất dùng để tẩy sơn phổ biến hiện nay, kèm theo ưu nhược điểm chi tiết!

 

Hóa chất tẩy sơn là phương pháp loại bỏ sơn an toàn cho nhiều loại vật liệu

 

Hóa chất tẩy sơn là gì?

 

Hóa chất tẩy sơn là hợp chất được pha trộn từ nhiều thành phần hóa học và phụ gia chuyên dụng, có tác dụng làm mềm, phá vỡ liên kết và loại bỏ lớp sơn, véc-ni hay keo bám dính trên bề mặt vật liệu mà vẫn giữ nguyên kết cấu ban đầu.

Sản phẩm này thường tồn tại ở dạng lỏng, dung dịch hoặc gel, với thành phần có thể chứa dung môi hữu cơ (như methylene chloride, acetone, toluen) hoặc các chất kiềm để hỗ trợ quá trình tẩy rửa.

 

Những ưu điểm của hóa chất tẩy sơn

 

So với các phương pháp thủ công như cạo, mài hay chà nhám, việc dùng hóa chất tẩy sơn mang lại nhiều lợi ích vượt trội. Nhờ đó, quá trình làm sạch bề mặt trở nên hiệu quả hơn. 

 

• Tiết kiệm thời gian và công sức: Giúp lớp sơn bong tróc nhanh chóng mà không cần tác động cơ học quá nhiều.
• Hiệu quả làm sạch cao: Có khả năng loại bỏ triệt để không chỉ sơn mà còn véc-ni, keo dán hay dầu mỡ bám lâu ngày.
• Giữ nguyên chất lượng vật liệu: Hạn chế trầy xước, mài mòn, đảm bảo bề mặt gốc không bị hư hại.
• Ứng dụng đa dạng: Sử dụng tốt trên nhiều loại chất liệu như gỗ, kim loại, nhựa, kính, bê tông, đá,…
• Phù hợp nhiều loại sơn: Hiệu quả với sơn tĩnh điện, PU, epoxy, véc-ni, thậm chí cả các lớp sơn nhiều năm tuổi.
• Tính linh hoạt: Có nhiều dạng như dung dịch, lỏng, gel,… phù hợp cho cả bề mặt rộng và chi tiết phức tạp.

 

Hóa chất tẩy sơn sử dụng tốt trên nhiều loại chất liệu như gỗ, kim loại

Các loại hóa chất tẩy sơn phổ biến hiện nay

 

Tùy theo đặc tính lớp sơn, bề mặt vật liệu và yêu cầu thi công, mỗi loại hóa chất tẩy sơn sẽ mang lại hiệu quả khác nhau như sau:

 

Dung dịch tẩy sơn Methylene Chloride

 

Methylene Chloride hay có tên gọi khác Dichloromethane, DCM, MC, là một trong những dung môi phổ biến được sử dụng trong các chế phẩm tẩy sơn công nghiệp. Hóa chất này tồn tại ở dạng lỏng, trong suốt, dễ bay hơi và có khả năng hòa tan mạnh, giúp phá vỡ cũng như làm sạch nhiều lớp sơn và lớp phủ bám dính.

Dung dịch tẩy sơn Methylene Chloride

 

• Ưu điểm: Mang lại hiệu quả vượt trội, đặc biệt trong việc loại bỏ những loại sơn khó xử lý như sơn Epoxy hoặc sơn tĩnh nhiệt.
• Hạn chế: Tốc độ bay hơi nhanh vì vậy cần sử dụng trong môi trường thoáng khí, đồng thời phải trang bị đầy đủ đồ bảo hộ như găng tay, khẩu trang và kính an toàn.

 

Dung dịch tẩy sơn Acetone

 

Acetone là một hợp chất hữu cơ dạng lỏng, trong suốt, dễ bay hơi và có mùi đặc trưng. Với khả năng hòa tan mạnh nhiều hợp chất hữu cơ, Acetone thường được dùng để pha loãng sơn, nhựa, làm sạch bề mặt và cũng là thành phần phổ biến trong các loại nước tẩy sơn móng tay.

 

• Ưu điểm: Có hiệu quả tốt trong việc loại bỏ lớp sơn mỏng hoặc sơn gốc alkyd, đồng thời chi phí thấp.
• Nhược điểm: Không thích hợp cho các loại sơn bền chắc như Epoxy hoặc sơn 2K đã đóng rắn.

 

Acetone có hiệu quả tốt trong việc loại bỏ lớp sơn mỏng hoặc sơn gốc alkyd

Xylene hoặc Toluene

 

Xylene và Toluene là hai hợp chất hydrocarbon thơm ở dạng lỏng, trong suốt, dễ bay hơi. Nhờ khả năng hòa tan mạnh nhiều loại nhựa và polymer, chúng thường được ứng dụng trong sản xuất sơn, keo dán, mực in cũng như trong ngành hóa dầu.

 

• Ưu điểm: Là thành phần chủ yếu trong nhiều dung dịch tẩy sơn Epoxy, có thể loại bỏ sơn dầu và một số lớp Epoxy mỏng.
• Nhược điểm: Hiệu quả tẩy chỉ ở mức trung bình, dễ bay hơi và cần thao tác cẩn trọng để đảm bảo an toàn.

 

Hóa chất tẩy sơn NMP

 

NMP (N - Methyl Pyrrolidone) là một dung môi hữu cơ mạnh, không màu, được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, điển hình như sản xuất pin lithium-ion, hóa chất tẩy rửa và đặc biệt là dung dịch tẩy sơn. 

 

• Ưu điểm: Có khả năng loại bỏ hiệu quả các loại sơn Epoxy và sơn gốc dầu, đồng thời an toàn hơn cho người sử dụng và môi trường.
• Nhược điểm: Thời gian tác động chậm hơn, cần ngâm hoặc để dung dịch tiếp xúc lâu mới đạt hiệu quả tối ưu.

NMP Có khả năng loại bỏ hiệu quả các loại sơn Epoxy và sơn gốc dầu

Hỗn hợp kiềm 

 

Sodium Hydroxide, thường được gọi là Xút hoặc NaOH, là một hợp chất vô cơ tồn tại ở dạng rắn màu trắng (hạt, viên, vảy) hoặc dưới dạng dung dịch bão hòa. Đây là thành phần quen thuộc trong nhiều loại dung dịch tẩy sơn nhờ khả năng phản ứng mạnh với lớp sơn cũ.

• Ưu điểm: Loại bỏ hiệu quả các lớp sơn gốc dầu hay sơn đã xuống cấp, đồng thời chi phí rẻ.
• Nhược điểm: Nếu không kiểm soát thời gian tiếp xúc, NaOH có thể gây ăn mòn bề mặt kim loại; đặc biệt không thích hợp để sử dụng trên nhôm và các hợp kim nhẹ.

 

Những yếu tố tác động đến thời gian để tẩy sơn

 

Thời gian để hóa chất tẩy sơn phát huy tác dụng không cố định, mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố sau:

• Nhiệt độ và độ ẩm: Nhiệt độ môi trường ấm áp giúp dung môi thẩm thấu nhanh và phát huy hiệu quả tốt hơn. Ngược lại, trong điều kiện lạnh, hóa chất cần nhiều thời gian hơn để làm mềm lớp sơn.
• Độ bám dính và tuổi thọ của lớp sơn: Lớp sơn càng dày, đã khô lâu hoặc thuộc loại bền (Epoxy, PU, sơn tĩnh điện) thì càng khó tẩy, đòi hỏi thời gian tiếp xúc lâu hơn.
• Bề mặt vật liệu: Gỗ, kim loại, bê tông hay nhựa có đặc tính thẩm thấu và phản ứng khác nhau, ảnh hưởng đến tốc độ tẩy.

Thông thường, quá trình tẩy sơn có thể mất từ 15 phút đến hơn 2 giờ, tùy loại sơn và hóa chất được sử dụng. Người dùng nên kiểm tra định kỳ trong quá trình tẩy để điều chỉnh kịp thời.

• Dung môi mạnh (Methylene Chloride, Klean-Strip, Jasco): Tác dụng nhanh, thường chỉ cần 10 - 30 phút cho lớp sơn mỏng.
• Dung môi trung bình (Acetone, Xylene, NMP): Cần khoảng 15 phút - 1 giờ, có thể lặp lại nhiều lần với lớp sơn dày.
• Dung môi tự nhiên (Citristrip, Soy Gel): An toàn hơn nhưng tác dụng chậm, thường mất từ 30 phút đến vài giờ, tùy vào độ dày và độ bám của sơn.

 

Hướng dẫn cách sử dụng hóa chất tẩy sơn

 

Để quá trình tẩy sơn đạt hiệu quả tối ưu và đảm bảo an toàn cho người sử dụng, cần tuân thủ đúng quy trình từ khâu chuẩn bị đến khi làm sạch bề mặt như sau:

 

Bước 1: Chuẩn bị bề mặt

 

Trước khi tiến hành tẩy sơn, cần loại bỏ bụi bẩn, dầu mỡ và các tạp chất trên bề mặt. Việc này giúp hóa chất bám đều và phát huy tối đa hiệu quả. Đồng thời, nên trang bị đầy đủ găng tay, kính và khẩu trang để đảm bảo an toàn.

 

Bước 2: Thoa hóa chất

 

Sử dụng cọ, con lăn hoặc bình xịt chuyên dụng để phủ đều hóa chất lên toàn bộ lớp sơn cũ. Cần đảm bảo hóa chất tiếp xúc đầy đủ với bề mặt sơn, đặc biệt ở những vị trí có lớp sơn dày hoặc khó tiếp cận.

 

Thoa hóa chất lên bề mặt sơn cần tẩy

Bước 3: Đợi một thời gian
 

Để nguyên bề mặt từ 10 - 30 phút, tùy theo loại dung môi và độ dày của lớp sơn. Trong thời gian này, hóa chất sẽ thẩm thấu và làm mềm sơn, tạo điều kiện cho bước loại bỏ dễ dàng hơn.

 

Bước 4: Loại bỏ lớp sơn
 

Dùng bay, bàn chải cứng hoặc dụng cụ tẩy sơn chuyên dụng để cạo bỏ lớp sơn đã bong tróc. Với lớp sơn nhiều lớp hoặc quá dày, có thể lặp lại bước 2 và 3 để đạt hiệu quả tối ưu . 

 

Bước 5: Vệ sinh và trung hòa bề mặt

 

Sau khi loại bỏ hoàn toàn lớp sơn cũ, cần rửa sạch bề mặt bằng nước hoặc dung dịch trung hòa phù hợp để loại bỏ phần hóa chất còn sót lại. Cuối cùng, lau khô bề mặt trước khi tiến hành sơn mới.

 

Có thể thấy, mỗi loại hóa chất tẩy sơn đều sở hữu những đặc tính riêng, phù hợp với từng nhu cầu và chất liệu bề mặt khác nhau. Lựa chọn đúng sản phẩm không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, công sức mà còn đảm bảo bề mặt được làm sạch hoàn hảo. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có thêm những gợi ý hữu ích để chọn được dung dịch tẩy sơn phù hợp, tối ưu hiệu quả công việc và đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng.